HNEHNA THURUK

HNEHNA THURUK

                                                                                                                                                Vanlalpeka Pachuau

               

Ringtute hian, hnehna nun neih kan duh a, chutih laiin kan hneh lo fo va. Chak reng kan duh a, mahse kan chau thin. Hlim reng kan duh a, mahse lungngaiin kan kun fo si !

 Engtinnge an lo tih bik le ?

Min chhan chhuak dawn lo mah se : Sadraka te thian ho, rawhtuina meipuiin a hliau zuai zuai tawh a. Meipui ata chhanchhuak dawn lo mah se, Lalpa an phatsan dawn loh zia an puang hmiah mai. Meipui chu a let sarihin an tih sat belh a, an paih lut ta ngei bawk. Tlai ngai lo Pathianin a va chhan chhuak chiang si em. An thian ho chuan dinhmun ropui takah hlan kai in an awm ta zawk a. (Daniela 3:16-18)

 Harsatna leh fiahna thlipui a lo tleh a, la kiang turin kan dil a, a kiang mai lo fo. Lalpa a reh vung vung mai si. Diabola lah chuan, chu tak chu tin zawn chat in, Pathian laka inthlahrunna tha lo leh rinhlelhna nasa tak nen a han chhu nawn nghal zat a. Beidawnga kun tlawk tlawk chang a awm thin. Chau va zam mai tur a ni lo. Sadraka te ang hian, ‘Min chhan chhuak dawn lo mah se’  kan tih ve theih a tul tak zet. Chu chuan rah duhawm tak a chhuah in, hnehna leh rinna nghet leh zual kan neih theihna kawng pawimawh tak a ni.

Lalpa lam en in, amah an chet tir : Davida, a fapa hlauva a tlan chhiat khan, Simeian lunga  vawmin anchhia a lo lawh tuar tuar a, mahse anchhe lawh mek tu lam a en tlat lo, “Anchhia chu mi lawh ang hmiang : LALPA tihtir a ni si a. LALPA  chuan ka hrehawmzia a hmu ang a, a tha lamin min rul leh mai pawh a ni thei e” tiin, Lalpa en nachang a hria. Hah dam diai a, Lalpa chet hun a nghah mai theihna kha, a hnehna thuruk zuk ni daih a.  (2 Samuela 16 ;9ff)

Lalpa hriatpuina leh remtihna chin zel ah hian, kan duh loh zawng tak thil kan chungah a thleng fo thin (Joba ang khan, LALPAN tul a ti miau thin si a). Dik tak chuan, tu khaw hriat pui lem loh hian, chhungril in phunnawina leh dem tur a dap duh viau. He tih lai tak hian, ‘Ngawi ula, Pathian ka ni tih hre rawh u’  (Sam 46:10a) tih kan hmuh angin. LALPA lam en tlat chung a, a kuta inhlan thlap theih hi, ringtu nuna hnehna leh tuinung lui luan chhuahna hnar a lo ni. Cheimawi loh Krossah khan, Lal Isua ngei pawh Pa Pathian phalna ngeia sawr fu vekin a awm si a.

               

Phurna pe tu LALPAA in nghat in. ‘Lungpuia in sa chu a ding nghet a. Tiaudupa in sa chu a chim thuai a, a sawp chu nasa tak ani nghe nghe.’ (Luka 6:46-49)

Thlarau zara phurna thar kan chan in. Phurna min petu LALPA ah in nghat lo va, kan phurna boruak leh mimal chhungril phurna ah in nghah a awl fo.(Khawi dinhmun zawkah nge  kan din aw?). Phurna chuan chuai hun a nei thin, chuta innghat tu chu a chuai ve chawp chilh fo. Phurna ngawt ni lo va, phurna petu LALPAA in nghat tlat tu chu, a phur na te lo chuai mah se, ‘A  lawmna chu LALPA dan- ah a ni tawh zawk a’. Harsatna karah pawh, “ Ka lawm cheu vang, natna thlah lo chung pawhin,…Ka tlantu chu a nung tih ka hre si a”(Joba 6:10 / 19:25) tih chu thupui berah a nei a. Phur lo leh chak lem lo chung chung pawh a, LALPA tan rinawm a, fak tlat thin te thlarau lam nun thuruk chu, a dai thuk ve deuh deuh va. Pathian khawngaihna chu atan hnehna a nih zia hria in, LALPA lo chu chhuan tur dang a nei tawh ngai lo.      

A tum tlat a : Daniela chuan thlemna tinreng kar ah, lal chaw leh  uaiin tha tinreng te chuan intihbawlhhlawh loh a tum tlat a. A bul tanna tlawm hle mah se, din hmun chung nung taka hlan kai a awm in, Pathianin a chawimawi ta zawk a. (Daniela 1: 8)

   Ringtu nun kawngah hian, nun khua a ngui, chhungril a ruak. Hman ang in, inkhawm, tawngtai, Bible chhiar leh Pathian chawimawi chakna te chu, chhungril ah tur ut ut tu a awm tawh si lo. Hlimna in a tawn san laia chhuanlam tling ngai reng reng lo te chu, inkhawm loh mai chhuanlam a tan a lo tling riau tawh a. Mi dang nun a tanga in teh lungawi in, mita hmuhtheih, kuta khawih theih (Materials) thil chihrang hrangah, chhungril nun ruak hnawh khahna dap mai a awl fo. He tih lai a  tum tlat na nei lo tu chu, Thlarau Thianghlim ti lungngaia, khup zawi ban uaithla leh boral tura tlu sawp ta pawh an awm hial thin. (In siam that thuai na chang an hriat loh chuan).

Hmeichhe pakhat ruihhlovin a sawisak fe tawh chuan, “LALPA, mi chak lo tak ka ni, ka harsatna te hi tam hle mah se, nangmah lo chu belh tur  ka nei chuang lo. Min lo pawm tawh lo pawh ni la, ka chelh tlat  ang che a, ka phatsan dawn lo che...!” ti in, han tap chhuak rawih rawih a maw le. Tawngtaina leh in pekna hlawhtling tak a lo ni. Tunah chuan rampawn thlenga  feh chhuakin, rawngbawltu tangkai tak a ni tawh nghe nghe. Mi tlawm tak pawh ni se, Pathian leh a duh zawng tun din tum tlat tu te hi, LALPA hian a chawimawi tlat zel.   

  Fiah na thlipui, chak loh na chi hrang leh, khawvel hipna leh nekna karah pawh ‘HNEHNA TUHRUK’  vawng tlat tute chuan,

“ Isua tan rinawmah ka inpe,

Amah ringin,

Ka hmangaihna ka rawn hlan e,

I tan ti famkim rawh”

“Isu ka lawmna ber ni la…..”

“Lal Isua ka duhber min hruaitu atan….”

ti a, Hnehtu Lal Ropui fak chungin, nitinin hnehna thar an chang zel thin.